Ağustos ayı üretici market fiyatları

“Üretici fiyatlarındaki düşüşler üreticilerimizi mağdur ediyor”

ANKARA- 04.09.2024-GÖRÜNTÜLÜ- Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ağustos ayı üretici ile market arasındaki fiyat değişimlerini ve bu değişimlerin nedenlerini yaptığı görüntülü basın açıklamasıyla değerlendirdi.

Ağustos ayı üretici market fiyat değişimi

“Ağustos ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 370,4 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat farkını yüzde 323,9 ile havuç, yüzde 262,1 ile kuru soğan, yüzde 249,6 ile kabak takip etti.

Limon 4,7 kat, havuç 4,2 kat, kuru soğan 3,6 kat, kabak 3 buçuk kat fazlaya satıldı. Üreticide 11 lira 17 kuruş olan limon 52 lira 54 kuruşa, 8 lira olan havuç 33 lira 91 kuruşa, 4 lira 88 kuruş olan kuru soğan 17 lira 67 kuruşa, 8 lira 75 kuruş olan kabak 30 lira 59 kuruşa markette satıldı.

Ağustos ayında fiyatı en fazla artan ürün markette salatalık, üreticide kuru üzüm olurken, fiyatı en fazla düşen ürün ise markette kuru incir, üreticide patates oldu.”

 

Market fiyatları

“Ağustos ayında markette 37 ürünün 22’sinde fiyat artışı, 14’ünde fiyat azalışı oldu. 1 üründe ise fiyat değişimi olmadı.

Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 39,4 ile salatalık oldu. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 35 buçuk ile kabak, yüzde 35,4 ile patlıcan, yüzde 26 buçuk ile marul takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 24,4 ile kuru incir oldu. Kuru incirdeki fiyat düşüşünü yüzde 19,3 ile limon, yüzde 11,1 ile şeftali, yüzde 10,1 ile sivri biber izledi.”

 

Üretici fiyatları

“Ağustos ayında üreticide 29 ürünün 18’inde fiyat artışı olurken 8’inde fiyat düşüşü görüldü. 3 üründe ise fiyat değişimi olmadı.

Üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 29,8 ile patateste görüldü. Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 25 buçuk ile limon, yüzde 20,9 ile yeşil soğan, yüzde 20,4 ile kuru soğan izledi. Üreticide en çok fiyat artışı ise yüzde 83,3 ile kuru üzümde görüldü. Kuru üzümdeki fiyat artışını yüzde 47,8 ile kuru incir, yüzde 35,8 ile yumurta, yüzde 34,4 ile kuru fasulye izledi.”

 

“Üretici fiyatlarındaki düşüşler üreticilerimizi mağdur ediyor”

“Bu ay özellikle patates, kuru soğan ve limonda üretici fiyatları yüzde 20 ile yüzde 30 oranında düştü. Erkenci patateste hasat bu yıl 15-20 gün erken başladı. Yazlık patateste erkenci çeşitler bitmek üzere iken orta erkenci çeşitlerde de hasat başladı. Bu yıl geçen yıla göre rekoltenin yüksek olması ve yazlık patatesin depolanamaması nedeniyle üretici fiyatlarında düşüş yaşanıyor. Pazarda ve markette ortalama 15 lira olan patateste üretici fiyatının 4 buçuk liraya kadar düşmesi üreticilerimizi mağdur etti.

Kuru soğan ekim alanında bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 10 artış bekleniyor. Ancak sahadan aldığımız bilgiler doğrultusunda bu artışın daha da yüksek olacağını tahmin ediyoruz. Kısıtlı açılan kuru soğan ihracatının tamamen açılması, yeni pazarlar bulunması ve önceki yıllarda olduğu gibi Toprak Mahsulleri Ofisi’nin devreye girerek patates ve kuru soğana müdahale etmesi gerekiyor.

Çukurova Bölgesi’nde özellikle Adana’da erkenci çeşit Mayer limon üretiminin fazla olması ve depolarda hala az da olsa ürün bulunması fiyatları düşürdü.  Geçen yıl yeterli geliri elde edemeyen limon üreticilerimiz bu yıl da aynı sorunları yaşamaya devam ediyor.

Özellikle meyve suyu üretiminde kullanılacak şeftali, maliyetinin altında satılıyor.

Meyve suyu firmaları üreticiden ucuz fiyata aldığı şeftaliyi işleyip konsantre hale getirerek depoluyor. Bu konsantre uygun şartlarda 3 yıla kadar bozulmadan saklanabiliyor. Üreticiden ucuza alınan ürün sonraki yıllarda tüketiciye kat be kat fazlaya meyve suyu olarak satılıyor. Bakanlık devreye girerek sanayicinin alacağı ürüne ürünün maliyetini göz önünde bulundurarak taban fiyat belirlemelidir. Üreticinin mağduriyeti ancak bu şekilde önlenebilir ve üretimin sürekliliği sağlanabilir.”

Seçilmiş Ürünlerde Ağustos Ayı Üretici, Hal, Pazar ve Market Fiyatları (TL/kg)
ÜRÜNLER	Fiyat (TL/kg)				Fiyat Farkı (Yüzde)
	Üretici	Hal	Pazar	Market	Hal/ Üretici	Pazar/ Üretici	Market/ Üretici
Limon	11,17	40,73	43,33	52,54	264,66	287,94	370,4
Havuç	8,00	18,77	25,50	33,91	134,58	218,75	323,9
Kuru Soğan	4,88	10,60	14,00	17,67	117,21	186,89	262,1
Kabak	8,75	18,40	23,33	30,59	110,29	166,67	249,6
Kuru Kayısı	120,00		350,00	399,02		191,67	232,5
Patates	4,56	10,17	14,92	15,02	122,94	227,12	229,3
Salatalık	11,30	20,40	27,92	36,68	80,53	147,05	224,6
Patlıcan	11,50	18,40	26,25	35,09	60,00	128,26	205,1
Domates	11,10	22,70	24,17	33,33	104,50	117,72	200,3
Elma	13,80	22,50	31,67	40,62	63,04	129,47	194,3
Maydanoz (Adet)	5,58	6,55	9,83	15,12	17,31	76,12	170,8
Marul (Adet)	14,42	19,90	27,92	37,66	38,03	93,64	161,2
Antep Fıstığı	250,00		600,00	610,70		140,00	144,3
Nohut	31,22	52,00	75,00	76,17	66,56	140,23	144,0
Sivri Biber	15,60	23,90	27,92	36,00	53,21	78,95	130,8
Kırmızı Mercimek	22,23	35,00	49,00	49,89	57,44	120,42	124,4
Şeftali	16,75	28,75	29,38	37,31	71,64	75,37	122,7
Yeşil Mercimek	29,21	58,00	60,00	64,83	98,56	105,41	121,9
Kuru İncir	170,00		350,00	359,92		105,88	111,7
Yeşil Soğan (Demet)	13,25	22,00	22,08	27,73	66,04	66,67	109,3
Kuru Fasulye	39,10	60,00	80,00	80,05	53,45	104,60	104,7
Yeşil Fasulye	27,50	38,38	45,00	54,40	39,55	63,64	97,8
Fındık (İç)	260,00		450,00	496,21		73,08	90,9
Kuru Üzüm	110,00		150,00	185,57		36,36	68,7
Kuzu Eti	395,24			666,12			68,5
Pirinç	42,00	43,00	60,00	68,86	2,38	42,86	63,9
Dana Eti	343,81			555,86			61,7
Yumurta	3,07		4,00	4,13		30,29	34,5
Zeytinyağı	266,25			326,72			22,7
Beyaz Peynir				243,67
Kaşar Peyniri				307,23
Yoğurt				52,71
Tereyağı				362,30
Mısırözü Yağı				71,52
Ayçiçek  Yağı				67,70
Tavuk Eti				96,83
Toz Şeker				38,88

Not: Hal, pazar ve market verileri Ankara, İzmir, İstanbul, Mersin, Antalya ve Bursa illerinden derlenen ortalama fiyatlardır. Üretici fiyatları ise ürünlere göre önemli üretim merkezlerinden derlenmektedir. Pirinç (Osmancık), kuru fasulye, nohut, kırmızı ve yeşil mercimek için belirtilen hal fiyatları toptan satış fiyatlarıdır.  Dana eti, kuzu eti, Antep fıstığı ve fındık fiyatı serbest piyasa fiyatıdır. Yumurta fiyatları Başmakçı ve Kaytaş verilerinin ortalaması alınarak derlenmektedir. Yumurta fiyatları aylık ortalama fiyat şeklinde alınmıştır.

Ay Sonu Market Fiyatları
	Market Fiyatı (TL/kg)		Değişim (Yüzde)
ÜRÜNLER	29 Temmuz 2024	29 Ağustos 2024	29 Temmuz 2024/ 29 Ağustos 2024
Salatalık	26,32	36,68	39,4
Kabak	22,58	30,59	35,5
Patlıcan	25,91	35,09	35,4
Marul (Adet)	29,76	37,66	26,5
Yumurta (Adet)	3,44	4,13	20,1
Maydanoz (Adet)	13,09	15,12	15,5
Domates	29,46	33,33	13,1
Havuç	31,23	33,91	8,6
Tavuk Eti	91,38	96,83	6,0
Kuru Üzüm	176,41	185,57	5,2
Pirinç	65,70	68,86	4,8
Kuru Soğan	17,10	17,67	3,3
Zeytinyağı	317,40	326,72	2,9
Kuru Fasulye	77,80	80,05	2,9
Ayçiçek Yağı	66,44	67,70	1,9
Kırmızı Mercimek	49,03	49,89	1,7
Toz Şeker	38,27	38,88	1,6
Mısırözü Yağı	70,60	71,52	1,3
Kuzu Eti	658,02	666,12	1,2
Patates	14,88	15,02	0,9
Tereyağı	361,92	362,30	0,1
Dana Eti	555,37	555,86	0,1
Beyaz Peynir	243,56	243,67	0,0
Yoğurt	52,86	52,71	-0,3
Kaşar Peyniri	312,82	307,23	-1,8
Nohut	79,79	76,17	-4,5
Fındık (İç)	520,36	496,21	-4,6
Yeşil Mercimek	68,10	64,83	-4,8
Kuru Kayısı	425,77	399,02	-6,3
Elma	44,49	40,62	-8,7
Yeşil Fasulye	59,65	54,40	-8,8
Antep Fıstığı	670,18	610,70	-8,9
Yeşil Soğan (Demet)	30,51	27,73	-9,1
Sivri Biber	40,03	36,00	-10,1
Şeftali	41,98	37,31	-11,1
Limon	65,09	52,54	-19,3
Kuru İncir	476,09	359,92	-24,4

Ay Sonu Üretici Fiyatları
	Üretici Fiyatı (TL/kg)		Değişim  (Yüzde)
ÜRÜNLER	29 Temmuz 2024	29 Ağustos 2024	29 Temmuz 2024/ 29 Ağustos 2024
Kuru Üzüm	60,00	110,00	83,3
Kuru İncir	115,00	170,00	47,8
Yumurta (Adet)	2,26	3,07	35,8
Kuru Fasulye	29,10	39,10	34,4
Havuç	6,00	8,00	33,3
Elma	10,38	13,80	32,9
Marul (Adet)	12,00	14,42	20,1
Salatalık	9,80	11,30	15,3
Maydanoz (Adet)	4,93	5,58	13,3
Domates	9,83	11,10	12,9
Kabak	7,75	8,75	12,9
Patlıcan	10,40	11,50	10,6
Kuru Kayısı	110,00	120,00	9,1
Yeşil Fasulye	25,63	27,50	7,3
Nohut	29,44	31,22	6,0
Dana Eti	329,21	343,81	4,4
Kuzu Eti	381,78	395,24	3,5
Yeşil Mercimek	28,57	29,21	2,2
Pirinç	42,00	42,00	0,0
Fındık (İç)	260,00	260,00	0,0
Antep Fıstığı	250,00	250,00	0,0
Şeftali	16,83	16,75	-0,5
Zeytinyağı	272,50	266,25	-2,3
Kırmızı Mercimek	22,81	22,23	-2,5
Sivri Biber	16,75	15,60	-6,9
Kuru Soğan	6,13	4,88	-20,4
Yeşil Soğan (Demet)	16,75	13,25	-20,9
Limon	15,00	11,17	-25,5
Patates	6,50	4,56	-29,8